Hộ kinh doanh vẫn còn lúng túng trong việc kê khai thuế

Bỏ thuế khoán từ 2026 được xem là bước cải cách lớn, nhưng nhiều hộ kinh doanh vẫn loay hoay trước việc kê khai điện tử.

"Sợ nhất làm sai quy trình"

Từ năm 2026, cơ chế thuế khoán chấm dứt, hộ kinh doanh sẽ chuyển sang tự kê khai doanh thu, chi phí, nộp thuế theo thực tế nhằm hiện đại hóa công tác quản lý và tạo môi trường thuế minh bạch, bình đẳng giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

Dù đồng tình với chủ trương, nhiều hộ kinh doanh nhỏ cho biết họ gặp khó khi làm quen với phương thức quản lý mới, đặc biệt trong khâu lấy hóa đơn đầu vào, lưu trữ điện tử và kê khai doanh thu.

Trao đổi với Lao Động, anh Phạm Văn Hùng (27 tuổi, Hà Nội) - chủ tiệm cắt tóc tại Hoàng Mai, chia sẻ: “Trước đây chỉ nộp thuế khoán mỗi năm một lần, giờ phải kê khai hàng tháng, lưu giữ hóa đơn điện tử và chứng từ mua bán. Nhiều nơi bán đồ nghề, hóa chất vẫn chưa xuất hóa đơn nên tôi rất lúng túng. Sợ nhất là làm sai quy trình rồi bị phạt, trong khi mình chỉ là hộ nhỏ, không có kế toán".

Chị Nguyễn Thị Hằng (55 tuổi, Hà Nội) - chủ tiệm tạp hoá nhỏ tại Cầu Giấy, cùng chung nỗi lo: “Chúng tôi ủng hộ chính sách mới, nhưng thực sự cần người hướng dẫn tận nơi. Nộp thuế điện tử nghe thì đơn giản, nhưng với người lớn tuổi, ít dùng công nghệ như tôi, việc thao tác trên phần mềm không dễ chút nào. Nhiều khi chỉ mở được ứng dụng thôi đã mất cả buổi".

Chị Hằng cho rằng nếu cơ quan thuế có phần mềm thân thiện hơn, hoặc cử cán bộ hỗ trợ trực tiếp tại phường, người dân sẽ dễ làm theo, tránh sai sót và yên tâm hơn khi kê khai.

“Chúng tôi chỉ mong được chỉ dẫn cụ thể, có ví dụ minh họa rõ ràng. Làm đúng, làm đủ thì ai cũng sẵn lòng thôi" - chị nói thêm.

Không ít hộ kinh doanh thừa nhận, cái khó nhất hiện nay không nằm ở mức thuế, mà ở thói quen và khả năng sử dụng công nghệ. Việc phải tự lập hóa đơn, quản lý sổ sách, kê khai và nộp thuế định kỳ là thử thách với những người vốn quen “tự tính, tự nhớ”.

Nhiều người e ngại thao tác sai, khai thiếu hoặc chậm hạn, dẫn đến bị xử phạt – trong khi họ không có bộ phận kế toán chuyên trách như doanh nghiệp.

Ngành Thuế tăng tốc hỗ trợ hộ kinh doanh

Xóa bỏ thuế khoán là bước cải cách lớn trong tiến trình hiện đại hóa hệ thống thuế. Để chủ trương đi vào thực tế, Ngành Thuế đang tăng tốc hỗ trợ để quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi, minh bạch và không ai bị bỏ lại phía sau.

Mới đây, Cục Thuế đã ban hành Quyết định số 3352/QĐ-CT chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành tập trung triển khai Kế hoạch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai”. Chiến dịch kéo dài từ ngày 1.11 đến 30.12.2025, triển khai trên toàn quốc, tập trung tại các khu chợ truyền thống, tuyến phố thương mại, địa bàn có nhiều hộ kinh doanh để hỗ trợ "cầm tay chỉ việc".

“Cơ quan thuế đã chuẩn bị kỹ lưỡng, phối hợp cùng các nhà cung cấp giải pháp phần mềm, đại lý thuế, đại lý kế toán để giúp hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi. Hầu hết các hộ đều ghi chép thủ công hằng ngày - nhập hàng, bán ra, hàng tồn - chúng tôi chỉ giúp người dân chuyển những ghi chép đó lên nền tảng số, thông qua thiết bị điện tử", ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế nói.

Trong kế hoạch 60 ngày, Cục Thuế yêu cầu 100% hộ kinh doanh phải được tiếp cận thông tin, được hỗ trợ trực tiếp hoặc trực tuyến, bảo đảm vướng mắc được xử lý trong vòng 24 giờ. Mỗi địa bàn có đầu mối phụ trách riêng, đường dây nóng trực giải đáp 24/7. Toàn bộ quy trình đăng ký, kê khai, nộp thuế điện tử miễn phí, không thu thêm lệ phí hay yêu cầu hộ mua phần mềm.

Theo ông, trong giai đoạn đầu, cơ quan thuế không đặt nặng xử phạt, mà tập trung hướng dẫn và tương tác trực tiếp tại các khu chợ, tuyến phố. “Chúng tôi cam kết không để hộ kinh doanh đơn độc khi bỏ thuế khoán" - Phó Cục trưởng khẳng định.

ĐANG TẢI DỮ LIỆU...

Hộ kinh doanh vẫn còn lúng túng trong việc kê khai thuế